Johann Sebastian Bach. In zijn tijd was het een succesnummer, maar tegenwoordig zou hij waarschijnlijk net kunnen rondkomen van optredens op feesten en partijen. Dat is de conclusie van Rokus Denderon in zijn nieuwe boek De farce van Eisenach. Hierin schetst de muziekwetenschapper op voortreffelijke wijze hoe Bach dankzij een uitgekookte strategie en bevriende recensenten en concertprogrammeurs een van de meest overgewaardeerde componisten uit de geschiedenis van de klassieke muziek werd.
In een 723 pagina’s tellend manuscript ontmaskert Denderon stapsgewijs de overschatting van Bach. De auteur schetst in detail hoe zijn grote familie van middelmatige componisten het succes van Johann Sebastian al vroeg ‘uitvindt’ door hem op zijn negende publiekelijk tot wonderkind te benoemen. Denderon: “Natuurlijk was het een innemend ventje en had hij de klassieke trukendoos onder de knie. Maar in een achtergebleven deelstaat als Thüringen val je al snel op als je ouders een klavecimbel kunnen betalen én je ook nog eens tot tien kunt tellen.”
De propaganda begon steeds grotere vormen aan te nemen, waarna een opeenstapeling van mythes en opgeklopte ongein de sluwe Bach wereldroem verschafte. Denderon: “Als je blind een stapel cantates weet te componeren dan maakt het echt niet meer uit hoe die liedjes klinken, mensen vinden het toch wel knap en je kunt dan blijven teren op je eerste ingevingen. Om hem de Ray Charles van de klassieke muziek te noemen gaat misschien wat ver, maar het kwam wel bij me op. Ook zo’n verhaal over de kruisiging van Jezus was erg makkelijk gekozen, maar zeker in die tijd een garantie voor succes. Als vervolgens genoeg mensen blijven beweren dat je een genie bent dan neemt de rest het vanzelf over. Een soort massale verstandsverbijstering.” Denderon noemt het ‘niet verrassend’ dat ook kenners hierin meegingen. “Al die zelfbenoemde kenners zijn charlatans, Maarten ‘t Hart voorop. Ze weten meer van vogels kijken, bridge of cognac dan van kwaliteit in de Barok. Vraag ze voor de grap eens naar Henry Purcell, die al veel eerder veel betere muziek schreef dan Bach. Goede kans dat ze die hele Purcell niet kennen.”
Denderon hoopt dat na het verschijnen van zijn boek het brede publiek zich nu ook eindelijk van Bach af zal keren. Hij noemt het opmerkelijk dat Bach pas in 2010 definitief ontmaskerd is. Gezien zijn oeuvre ligt het er volgens de theoreticus namelijk nogal dik bovenop. “Bachs oeuvre omvat vrijwel alle stijlen en vormen die in zijn tijd gangbaar waren. Dat resulteert echter bijna nooit in kwaliteit. Mensen die van alles wat kunnen, zijn over het algemeen nergens echt goed in. Vergelijk het met een bruiloftsband die ‘van alle markten thuis is’. U vraagt, wij draaien, dat idee. En hoeveel bruiloftsbands kent u die het tot wereldheerschappij hebben geschopt? Maar die bruiloftsbands hebben dan ook nooit de onvoorwaardelijke steun van legers papegaaiende wetenschappers, critici, programmeurs en huis-tuin-en-keuken-kenners gehad.”
Ja, wat moet je hier op zeggen. Als je bedenkt dat Mozart en Beethoven hem prezen
wie zijn wij dan om daar een oordeel over te geven.
Wat Purcell betreft: ik denk dat niemand die een beetje verstand van muziek heeft Purcell ook hoog in het vaandel heeft.
Bach werd door zijn tijdgenoten geprezen. En dat zijn toch degenen die er echt verstand van hebben lijkt mij, dus ik weet niet waarom u Bach zo neerhaalt. Waarschijnlijk houdt u van een andere componist die misschien niet die aandacht krijgt die Bach krijgt. Misschien steekt dat u.
Quatsjch
Wat een stuk!! Maar vergeet niet dat Ernst Clemens verschrikkelijk liegt!! Het is niet waar dat Bach een dief was, Hij deed het op zijn eigen manier!!!!!!!
Is dit een geintje? Zo ja, “then I rest my case”. Zo nee, dan vraag ik me werkelijk af waar de genoemde Denderon het idee heeft opgevat dat hij bij benadering enig verstand, of erger nog gevoel heeft voor muziek. Wie kan volgens hem er wel mee door?
Eigenlijk is dit artikel en boek geen reactie waard….
Wie écht iets van muziek kent, weet wel beter. We zullen zien over wie er binnen 200 jaar nog wordt gesproken…. Dhr, Denderon of Bach.
Bach wist: sex sells. Vandaar dat hij zijn kerstniemandalletje een Weinachtsoratorium noemde. Want die ‘herdertjes (in de wei natuurlijk) lagen bij nachte’ was toch wel het spannendste deel.
Wat je er ook van vindt, Bach was briljant in the vinden van titels… “Toccata en Fuga”… Ìk kom er niet op bij de ochtendkoffie
Nog even dit. De bastaard Rokus Denderon (pseudoniem van Tokus Donderom)schrijft in 723 pagina’s in bitterheid zijn frustratie over zijn prostaatklachten van zich af en geeft blijkt van vooringenomenheid jegens het verarmde, doch eerlijke Thüringen. Dat nog geen 100 km. verderop bijna tezelfdertijd in het perfide Saksen Georg Friedrich Händel werd geboren; daar hoor je hem niet over. Walter Ulbricht, leider van de SED en volks-martelaar voor de DDR werd ook in Saksen geboren; zijn platte accent deed Goethe, Schiller en Heine zich in hun graf omdraaien van ellende. Dat de protestant Bach ook nog een Hohe Messe componeerde is waar, maar de katholiek Marnix van Sint Aldegonde componeerde toch ook een volkslied voor de protestant Willem van Oranje. Nou dan? Net zoals nu de moslim Abu Talib de bakermat van de ooit Christelijk/kapitalistische havenbaronnen bestiert en Achmed Marcouch nu voormalig christelijk Slotervaart opstuwt in de vaart der volkeren. Oecumene, mijne heren, wat ik U bidden mag..
Wat een leuke (verlate) 1-april grap. Kostelijk artikel en nog kostelijker reacties. Ten aanzien van dat laatste : de stelling “internet maakt je dom” behoeft geen verder bewijs.
Is het waarlijk, WInried? Wil het al een beetje vlotten? Hoe dom ben jij inmiddels? Zelf schiet ik al lekker op, maar het KAN natuurlijk altijd dommer.
Laat je niet kisten, WInfried! Blijf maar flink surfen. Je kunt het en verdient het!
Wat een kostelijk artikel over een ongetwijfeld dito boek.
Het schijnt dat Denderon nu bezig is aan een boek waarin wordt bewezen dat de aarde in werkelijkheid vierkant is, maar dat de mensheid eeuwenlang is voorgelogen door charlatans.
[…] drie akkoorden hun punt niet kunnen maken, zijn het volgens mij stuntels. Liever The Ramones dan Bach. Met Russen heb ik ook al niet zo veel. In september 1984 moest ik in militaire dienst: een […]
Ah, Grootmeester ten val, wat volgt..
Vivaldi – die vier weertypes – kennen we..
Mozart met zijn toverfluitje..
Wagner, Goddelijke verduistering
nou nou..
Kent u Meanderthaller Wunderbuben?.. heftig tops
Andre Hazes noemde Bach altijd zijn grote voorbeeld. Daarom was zijn hele leven een groot Bachanaal. Dat zegt toch genoeg?
Kom kom. beste Snauwaert, u moet zichzelf niet zo hard vallen, dat is niet gezond.
Lach, zie de zon in het water schijnen en lees vooral eens een disclaimer.
Jeettie, uw laatste bijdrage bevestigt alleen wat ik al zei over oneindige domheid. Het heeft niets in de gaten (de definitie zelf van domheid) en onderhoudt (dus) zichzelf tot in het oneindige. Veel ‘pleizier’!
Ach ja Einstein: die man zei zoveel. Jammer genoeg ook buiten zijn vakgebied om; en juist dat schijnt te beklijven, helaas.
Voorts valt over smaak te twisten, hoewel dat natuurlijk nutteloos is: de een houdt van ge-orchestreerde wiskunde en de ander voelt zich happy bij chaos.
Dus uit domheid zich in het betrekken van stellingen die niet verifiëerbaar zijn, want uiterst subjectief, en het niet lezen van disclaimers.
Het verschaft ons daarentegen wel een hoop pleizier …..
Ik vraag me alleen af of medelijden hier op zijn plaats is. Medelijden voor zoveel onkunde, onbegrip en slechte smaak. Einstein zei eens: er zijn twee oneindigheden, die van het heelal en die van de menselijke domheid. Alleen van de eerste ben ik niet zeker. Wat doe je aan oneindige domheid? Niets, het houdt zichzelf in stand en heeft zelf niets in de gaten. Het spreekt, maar weet helemaal niet waarover het spreekt. Het ziet, maar weet helemaal niet wat het ziet. Het hoort, en heeft niet het flauwste benul van wat het hoort.
Erg jammer dat de wetenschap terzijde wordt geschoven door een gestoorde gehoorgang.
Ronduit schandalig dat professionele musici die beter zouden moeten weten daar en slaatje uit slaan en argeloze mensen veel geld de zak uitkloppen en hen stijven in een totaal verkeerd beeld.
Zo blijven we nog lange tijd vastzitten aan de Vader Abraham van zogenaamde klassieke muziek, helaas.
Tja, wat valt aan zoveel aberratie te verhelpen. Als er voor mij één ding absoluut duidelijk is geworden, dan is het wel dat voor J. S. Bach zelfs de eretitel “genie” ontoereikend is, hij is gewoon een wonder. De god van de muziek. Geen enkele studie kan daar afbreuk aan doen en het doet uiteraard absoluut niet ter zake hoe dik die studie is. De honderden absolute ongeevenaarde meesterwerken die vandaag nog overal ter wereld door de grootste musici uitgevoerd worden, zijn meer dan getuige genoeg voor de nauwelijks te vatten grootheid van Bach. Deze “studie”, die ik niet gelezen heb en zeker niet van plan ben te lezen, is gedoemd om heel snel en voor altijd vergeten te worden. Volkomen terecht.
Ach meneer Snauwaert, het standaardwerk telt 723 pagina’s, maar dat is buiten het notenapparaat en het maatvoeringsregister gerekend. Laten wij de erratabladen en het sleutelbegrippenfoliant buiten beschouwing, dan telt deze kloeke studie ruim 1500 pagina’s.
Iets in uw scepsis zegt mij dat u niet het complete werk gelezen heeft.
En dan wordt het toch meer een kwestie van de eeuwen die Bach moeten trotseren.
Niemand met ook maar één ons goede smaak en intellectueel vermogen die deze debiele klucht ‘Bach eindelijk ontmaskerd als middelmatig componist’ niet ogenblikkelijk doorziet. Ik kan echt niet geloven dat aan zo eindeloos veel onnozelheid meer dan 700 pagina’s verspild werden. Ach, Bach zal toch alle eeuwen blijven trotseren, zoals hij dat nu al de afgelopen 3 eeuwen heeft gedaan.
Dit is een parodie van het niveau ‘meer van hetzelfde’. Een goede parodie in deze stijl vereist meer biografische verdieping als basis. Nu komt het niet veel verder dan dat wat ‘hoog in aanzien’ staat met wat prikjes naar beneden te halen. Hele site gaat me trouwens al snel vervelen, merk ik. Omdat je het trucje – bijvoorbeeld van omkering van feiten als humoreffect – doorkrijgt.
Heel leerzaam inderdaad ,nu is het wachten op de ontmaskering van al dat andere klassieke overschatte snob-tuig.
Bedankt !
@Haes (reactie 6.): ik vind dat nu net het enige positieve aan de muziek van Bach. Stel je voor dat hij de tekst in de oorspronkelijke taal had gebruikt, dan hadden die achterlijke Duitsers dat weer nagesynchroniseerd.
En als ze dat nu normaal zouden doen, oké, dan was het nog wel te behappen. Maar ze laten vaak het origineel horen en kwekken daar rustig in het Duits doorheen.
En zeg nu zelf, Bach’s muziek is al niet om aan te horen, maar om nu zowel het origineel als de nasynchronisatie door elkaar heen te moeten beluisteren gaat mij zelfs te ver.
@12: Marinus, goed dat je dit toevoegt. Laten we alle partituren met muziek van Bach dan ook maar in de fik steken, dan zijn we van ze af! De verbrande resten gooien we dan maar in de oude Rijksdag in Berlijn.
wat een loser ben jij!!!!!!!!
Bach is qua productiemethode te vergelijken met iemand als Peter Paul Rubens. Hij was aannemer van de opdracht tot het componeren van… en liet zijn leerlingen en familie het uitvoerende werk doen. Zijn signatuur was niets meer of minder dan een marketinginstrument: mooi dat dat hierbij is opgehelderd.
@10 Opinieminiemutte had de taal grap niet door,ben dan ook niet van de Speld.Vind het zelf wel mooi dat ze mijn taalfouten corrigeren.Al heb ik het zelf niet door(Late lach van mij)
Als je op het plaatje van Bach de pruik wegdenkt is de link met Sugar Lee Hooper snel gelegd.
Overigens had ik in reactie 7 heel snedig geschreven “Dat het ronduit b e b a c h e l i j k is dat de ontmaskering nu pas openbaar is geworden. Het is ronduit belachelijk dat van bebachelijk opeens weer belachelijk is gemaakt.
Men moet de waardering voor zijn muziek natuurlijk afmeten aan de smaak van zijn luisteraars.
Zo valt hij het eerst in de smaak bij iemand die wel de saaiste droplul van zijn tijd moet zijn geweest:
“Willem Ernst stond bekend om zijn strenge lutherse geloofsopvatting en zijn vroomheid. Aan zijn hof gold ‘s winters vanaf acht uur en ‘s zomers vanaf negen uur bedrust en zijn soldaten moesten naar de kerkdienst komen en na afloop de inhoud van de preek navertellen.”
Daarna valt hij in de armen van een verwijfd aristocratisch sukkeltje die notbene op zijn 14e al zat de dansen bij een opera:
Leopold van Anhalt-Köthen
Daarna vertrekt Bach naar Leipzig waar wat meer van hem gevraagd wordt en zich moet bewijzen aan normale mensen zoals het stadsbestuur en die hadden een realistischere visie op de man:
“Zijn relatie met het stadsbestuur was slecht en men zag hem als een wat vreemde koppige oude man die met verouderde contrapuntische muziek bezig was. Bovendien werd Bach meer gezien als organist dan als componist. Bach was dan ook niet bepaald de eerste keus van het gemeentebestuur. ”
Laten we wel zijn. Voor de adel moet je geen muziek maken want die hebben geen smaak.
Dat bewijst Sir Elton John wel.
Dat Bach een middelmatig componist zou zijn,komt uit de koker van Stichting Brein.Nadat iemand (geloof) 30 jaar dood is mag je zijn platen gratis downloaden en daar verdienen ze nu niks aan.
Nu was/is Sugar Lee Hooper een grote persoonlijkheid.
Dat de ontmaskering nu pas openbaar is geworden is ronduit belachelijk. Die makelaars, hoveniers en koks kunnen zich voortaan beter weer met huizen, tuinen en keukens bezig houden in plaats van met muziek.
Het is maar goed dat van Queen wel al lang bekend is dat het een middelmatig bandje was.
Maar laten we hier nu vooral niet te veel ruchtbaarheid geven aan overleden muzikanten. Straks worden we nog overspoeld met allerlei Michael Jackson-achtige televisieprogramma’s over Sugar Lee Hooper.
Maar ook die tekstkeuze: zo makkelijk. Een boek waarvan de copyrights al verstreken zijn en dan zo uitkauwen. En typisch Duits om dat dan in vertaling te doen. In Nederland zouden we het fatsoen opbrengen om het in de “Orginalsprache” te brengen.
en daarom kijk ik ieder Pasen ook naar Jesus Christ Superstar, dat is pas bombast! bovendien kan dat lekker op de bank en kan hij ook op pauze. bovendien blijft bij ons thuis oma nooit wakker tijdens de Matthëus Passie en tijdens JCS wel, vond ze vroeger ook al zo leuk, al die hippies
Niet zo somberen! In de hele beweging van muzikale herwaarderingen is het niet ondenkbaar dat de onvolprezen Eddie Wally nu ein-de-lijk zal worden gewaardeerd als het grootste muzikale genie van de afgelopen 350 jaar!
Ik voorzie Wally-recitals. In het kielzog voorzie ik nog meer gunstige ontwikkelingen: complete ‘Corry Konings koren’ en wellicht zelfs een herwaardering voor Dingetje en Arno & Gradje.
De muziekwereld staat mooie tijden te wachten!
Verontrustend. Dit zou kunnen betekenen dat de schnabbelkoningen van nu wel eens grote talenten zouden kunnen zijn. Joling, Kroes, Berge en zowel Nick als Simon. Brrr.
Vergeet bovendien niet dat Bach ook een enorme DIEF was: de Goldberg variaties zijn gewoon wat improvisaties op een thema van Goldberg, dat een beetje jazz-muzikant ook kan. Idem, “Musikalisches Opfer”, een thema van de Pruisische koning Friedrich der Grosse, waar-ie ook wat mee heeft zitten spelen. En in die zwaar overschatte Matthëus Passie gebruikt hij bovendien letterlijk koralen van overbekende voorgangers als Hans Leo Hassler en Heinrich Isaac. Het bekende concert voor vier klavecimbels is rechtstreeks ontleend aan het concert voor vier violen van Vivaldi!
Het verbaast me dat hij vanwege schending van het auteursrecht nooit processen aan zijn broek heet gekregen. Maar ja, misschien lag Thüringen destijds zo zeer afgelegen, dat de originele scheppers van deze muziek niet eens wisten dat Bach die originele gebruikte!
Het is net als met Mozart en Salieri. Salieri was een veel groter genie, maar Mozart werd als een wonderkind door zijn vader naar voren geschoven. Geen wonder dat Salieri besloot om Mozart uit woede te vergiftigen!
Prima onderzoek van deze Denderon, kunnen we ons eindelijk eens aan de echte grote klassieken gaan wijden!
Laten we hopen dat die middelmatige stakkers van Queen, die immers ook een totaal willekeurige verzameling van alle in hun tijd gangbare stijlen speelden, ook eens ontmaskerd zullen worden.