‘Plebs’, ‘paupers’ en ‘proleten’ uit troonrede gehaald

Termen als ‘plebs’, ‘paupers’ en ‘proleten’ die traditioneel een prominente plek hebben in de troonrede zijn dit jaar geschrapt. Volgens royaltywatcher Dorine Hermans is er sprake van een trendbreuk ten opzichte van de troonredes van koningin Beatrix: “Door begrippen als ‘tokkies’, ‘josti’s’ en ‘randdebielen’ voortaan achterwege te laten, probeert Willem-Alexander een jonger publiek aan te spreken.”

De zinnen van Beatrix werden in sommige kringen als licht hautain opgevat: “Zij kon nog teksten uitspreken als: ‘De financieel-economische ontwikkelingen in de wereld hebben in de voorbije jaren veel gevergd van onze deerniswekkende uitkeringslijers. De regering wil actief blijven zorgdragen voor het welbevinden van dit armetierig tuig.’ Haar zoon zegt nu feitelijk hetzelfde, maar de toon is anders, vriendelijker, toegankelijker.”

Het is voor het eerst dat een zittend staatshoofd een troonrede zonder ‘paupers’, ‘prutsers’ en ‘betreurenswaardig Trospubliek’ uitspreekt, maar volgens de Rijksvoorlichtingsdienst zal het niet de laatste keer zijn. Ouderwetse termen worden de komende jaren stapsgewijs vervangen door nieuwe begrippen als ‘minima’, ‘mensen’ en ‘kwetsbare groepen’.

FNV-voorman Ton Heerts stuurde na de troonrede van vorig jaar namens zijn vakbond een brief om de koning te attenderen op zijn volgens sommigen hooghartige woordkeuze: “Dat de majesteit de moeite neemt om naar ons pathetische gelul te luisteren, daar krijg ik echt tranen van in mijn ogen.”

Ook de SP is blij met de aanpassingen. Emile Roemer: “Wij maken ons er al jarenlang hard voor dat dit miezerige clubje profiteurs met wat meer respect wordt bejegend. Voor ons is dit een Prinsjesdag met een gouden randje.”

Prinses Beatrix vindt deze plotselinge ommezwaai een zwaktebod van haar zoon: “De troonrede is een effectief middel om de untermenschen duidelijk te maken dat ze ondergeschikt zijn aan de elite. Prinsjesdag is bij uitstek een dag dat je boven het gepeupel hoort te staan. Ik vind het zeer kwalijk dat Alexander dat onbeduidende rapaille een hand boven het hoofd houdt.”