Wetenschapper promoveert op dankwoorden

'Van deftige frasen tot goddeloze prietpraat'

Het dankwoord is niet meer wat het geweest is. Dat blijkt uit een analyse van duizenden dankwoorden door promovendus Peter Woersma. Zijn proefschrift ‘Het dankwoord: spiegel van de maatschappij?’ beschrijft de ontwikkelingen in Nederland na 1848 met behulp van een uitgebreide dankwoordendatabase.

De belangrijkste trend is dat dankwoorden langer worden en dat de kwaliteit afneemt. Volgens Woersma bestaat er geen blauwdruk voor een degelijk dankwoord, maar is het zaak om niet persoonlijk te worden en vooral mensen buiten te sluiten. “Dankbetuigingen zijn inflationair: met elke extra naam wordt het gebaar betekenislozer.”

Opvallend is dat de eerste vrouw (Catharina) pas in 1907 werd bedankt, in een bijzin van het dankwoord van het proefschrift van natuurkundige Hubert F. de Bruijn. Woersma: “Hierin schuilt een waarschuwing voor de eerste feministische golf.” In 2002 werd in een Leids proefschrift ook de eerste hond (Wodan) bedankt. Volgens Woersma is dat een ‘fascinerende parallel’ met de opkomst van de Partij voor de Dieren en organisaties als Wakker Dier.

Bij zijn onderzoek is Woersma ook gestuit op plagiaat in een dankwoord uit Groningen. De plaatselijke examencommissie heeft het dankwoord meegenomen voor verhoor. Op de meeste katholieke universiteiten wordt God verplicht genoemd als inspirator, steun of toeverlaat. Toen een promovendus dit niet expliciet deed, brak de hel even los.

Waar Woersma constateert dat de algemene kwaliteit achteruit holt, daar wil de politiek maatregelen nemen. Omdat de lage kwaliteit van dankwoorden de wetenschap ernstige schade berokkent, heeft het proefschrift zelfs tot Kamervragen geleid. De kleine christelijke partijen (CU en SGP) hebben de regering gevraagd in te grijpen. “Als premier Rutte en minister Bussemaker hier niets aan doen, zien wij ons genoodzaakt onze regeringssteun in te trekken,” zegt Arie Slob (CU). “Een goed woord van dank is een zegening voor elk proefschrift.” Het CDA is intern verdeeld over deze kwestie, maar bedankte schriftelijk voor een spoeddebat.

 


Uw reactie telt. Juist nu.

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

gravatar

Waarom zou je de Schepper van diepzee, hoogland en wolkenlucht bedanken? Octopus Paul kan weliswaar goed zien, maar Hij is amper geïnteresseerd in bedankjes. Hij reageert ook niet op gebeden of vragen om hulp, zodat je fijn alles zelf uit kunt zoeken. En Hij hoeft natuurlijk ook niet te promoveren, want Hij weet alles al.

Reageer
gravatar

Louis van Gaal? Wiesda?
Maar misschien ben ik wel dom en ben jij heel slim?
De oude goden straften, zoals bekend, hubris stevig af, maar gelukkig heeft Octopus Paul daar weinig neiging toe.

gravatar

Typisch weer zo’n grachtengordelbenadering wat die man doet. Die heeft met alle respect niet door dat het dankwoord een populaire managementtool is geworden. Richtlijnen voor de inzet van dit instrument zijn helder met doorloping van onderstaande beslisboom* met smileys:

Kan ermee bespaard op het kerstpakket? -> 🙂 -> doen
Gaat de mdw er harder door werken? -> 🙂 -> doendoen
Besparing noch investering? -> 🙁 🙁 -> niet doen

* © Staeckerfven, H.J. van

Reageer
gravatar

Gaarne wil ik de Here danken voor de evolutietheorie en wie wijst op hiaten, cirkelredeneringen e.d. in deze theorie help ik hoogstpersoonlijk met uitsterven.

Reageer
gravatar

Ach, of ik ben in de hemel geëvolueerd, of ik ben een oen die zich ten onrechte voor Darwin uitgeeft. Aan u de keus.

gravatar

Hm, daar zit iets in. De politiek faalt op alle fronten blijkt, en dat is nu prangend waar te nemen: in geen van die verkiezingsfoldertjes, briefjes en andere niet duurzame campagnerommel staat ergens “dank voor uw stem”.
Ze stellen kennelijk geen prijs op die stem?

Reageer
gravatar

Of zou men het geloof in het eigen functioneren langzaam aan het verliezen zijn?

gravatar

Naar ik vrees betekent de actie “ga stemmen” dat we gevraagd worden de piano of enigerlei ander muziekinstrument te gaan stemmen. Helaas heb ik derzulken niet, dus stemmen is er voor mij niet bij.

gravatar

Bij de Vrije Universiteit in Amsterdam vond vandaag wederom een kerkscheuring in de theologische faculteit plaats. Er zijn dit keer maar liefst zeven nieuwe afstudeerrichtingen ontstaan. De heftigste godsdienststrijd sinds tijden is opgelaaid onder andere als gevolg van deze publicatie van De Speld.

Het gaat om de wijze in het dankwoord van proefschriften, waarop Onze Heiland verplicht moet worden aangesproken. Als:

God,
Heere,
Hij,
Zij (enkelvoud),
Hij en Zij,
Zij (meervoud) ook wel Onze Vader, Zijn Zoon en Hun Heilige Geest,
Het.

O jee, ik vergeet er bijna een en nog wel die van mijn eigen stroming:

Onze Heiland.

Reageer
gravatar

Hilbrand, iedere maal als wij de Heere danken, is hij door ontroering bevangen om de schare die zo blijde met Hem is. Hij laat ons dat merken in Zijn Tranen, die hij als regenbuien over ons stort. Of als sneeuwvlokken, als het vriest. Als dat geen Antwoord is!

gravatar

Heb dank Eerwssrde Gremdaat u is een wijs man! Mg ik vragen of u dit jaar weer uw paas enpinkstervierinngen organiseert? Hoe tragisch dat u. Deze in een schuilkerk dient te houden! Vanuit welke stroming predikt u?

gravatar

Wanneer Rutte hier iets aan zou gaan doen bedank ik bij voorbaat al.
Die heeft nog niets gepresteerd waarvoor een woord van dank op zijn plaats zou zijn.

Reageer
gravatar

Ik wil toch ernstig bezwaar maken tegen het feit dat het toevoegen van een extra naam het gebaar betekenislozer zou maken. Het voegt een extra dimensie toe. Ik wil u er graag op wijzen dat diverse pausen Holland speciaal hebben bedankt voor die Blumen aus Holland en uiteindelijk in hogere sferen terecht zijn gekomen. Hoewel enige nog op hun beurt wachten.

Reageer
gravatar

Dan moet u toch eens beter gaan luisteren, want geen enkele paus heeft Holland bedankt, laat staan de betreffende kwekers door het noemen van hun naam.
De pausen begrijpen juist heel goed, dat het volstaat om vóór iets te bedanken, ongeacht wie daaraan een bijdrage heeft geleverd..

gravatar

Ik heb van de week al bedankt voor de Hollandse blumen. Ik heb liever geld in een envelop voor de noodzakelijke herkerstening van Holland.

gravatar

Praw, de Paus bedankt tenminste nog voor de bloemen. Mijn vrouw gromt alleen maar “of ze alweer met de benen wijd moet?”. Alsof we thuis geen vazen hebben.

gravatar

De paus bedankt voor de bloemen uit Nederland. Het zou raar zijn als hij bedankte voor bloemen uit Holland: er is immers een grote kans dat die protestant zijn.

gravatar

Zoals u nogmaals kunt lezen in de tweede alinea: “Dankbetuigingen zijn inflationair: met elke extra naam wordt het gebaar betekenislozer.”
Dank u.

gravatar

Er zijn, en dat vergeet deze professor maar even, ook een groot aantal pseudo bedankwoorden, bijvoorbeeld als iemand zegt: “nou bedankt hoor Rutte!”. Of Dank voor Stank. De betekenis van woorden ligt meer in de oren van de toehoorder of lezer dan in de gore bek van de spreker.

Reageer
gravatar

Wij, Gods schepselen, kunnen uiteraard niet weten wanneer het de Heer behaagt om de Schrift echt te moderniseren.

Mijn medebroeders van de Schriftkopiisten konden daar helaas niet op wachten.

gravatar

Inderdaad Heeroom,

Dat wordt tijd. Het goede voorbeeld van de barmhartige Samaritaan is in deze tijd toch onbegrijpelijk. Een allochtoon die olie en wijn over de wonden van een slachtoffer van struikrovers giet, en hem vervolgens op een ezel naar huis laat brengen, is toch niet van deze tijd. En waar wonen in godsnaam nog Samaritanen?

Ik stel voor om daarvan een moslim te maken, die een van geestelijk gestoord leden van de bende van blonde Geert helpt. Dat is pas klare taal.

gravatar

Plien, wie is Heeroom en waar heb je het over?

Maar toch, je reactie past zeer goed bij het stuk, want diezelfde vragen had ik bij de meeste dankwoorden die ik als toehoorder moest aanhoren bij diverse gelegenheden.

Dus, Dank, dank voor deze bijdrage. En bloemen!