Appels beter dan peren

Voedingsindustrie verheugd, taalkundigen maken bezwaar

Appels zijn beter dan peren. Dat is de uitkomst van een grootschalig onderzoek van de Universiteit van Tilburg. Bioloog Gieser Wildeman spreekt van een ‘schitterende doorbraak in de comparatieve fruitstudie’.

Wildeman legt uit: “Hoewel appels en peren op het eerste gezicht zeer veel op elkaar lijken, zijn de verschillen zeer moeilijk te kwantificeren.” Vertegenwoordigers van de voedingsmiddelenindustrie hebben enthousiast gereageerd. De primeur kent echter een keerzijde, zo waarschuwen taalkundigen: de uitdrukking ‘dat is appels met peren vergelijken’ zal moeten worden geschrapt uit het dagelijks taalgebruik.

Bert Bokhoven, onbezoldigd medewerker Spreekwoorden en Gezegden bij het Genootschap Onze Taal, noemt het onderzoek dan ook ‘ethisch betwistbaar’. “Een prachtige en nuttige uitdrukking gaat naar de haaien. Mensen staan nu met hun mond vol tanden als ze op een mooie manier willen zeggen dat een vergelijking tussen bepaalde zaken onmogelijk is.”

Bokhoven pleit voor snel ingrijpen om verdere schade te voorkomen. “Vanaf het eerste gebruik heeft een uitdrukking gemiddeld 87 jaar nodig om volledig ingeburgerd te raken. Als ik dan hoor dat ze er in Tokio bijna in geslaagd zijn om koffiedik doorzichtig te maken en dat Grolsch bezig is om de bierkaai overbodig te maken, houd ik mijn hart vast.”

Wildeman is niet van plan zijn onderzoek te staken. “We zijn nu bezig met het kweken van een appel die na rijping zo’n 6 kilometer van de boom valt. De enorme logistieke voordelen die dat oplevert, vinden wij belangrijker dan taalkundige probleempjes. En waar gehakt wordt, vallen spaanders. Althans, met de huidige hak- en spaandertechnologie.”


Uw reactie telt. Juist nu.

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

gravatar

Dit is uitermate aangenaam nieuws voor vrouwen die na de overgang hun peerfiguur ongewild in een appel zagen veranderen. Zoals bekend zijn appeltaille’s talloze malen slechter voor de gezondheid dan de perenvariant.
Of dit huidige wetenschappelijke inzicht na het verschijnen van het rapport van Wildeman ook op de schop moet is nog niet duidelijk. De Nederlandse Vereniging van Diëtisten kondigt in elk geval een studie aan. Voorzitter S. Charminkel: “Voorlopig houden wij vast aan het idee dat alles wat boven de gordel zit, slecht is voor de volksgezondheid. Gezien het huidige politieke klimaat zou het me echter niet verbazen als het tegenoverstelde ook bewezen werd.” De Universiteit van Tilburg stelt in een reactie Charminkels opmerkingen ‘wat magertjes’ te vinden.

Reageer
gravatar

Sommigen mogen dan wel beweeren dat appels te pruimen zijn, wij van het Perengenootschap zijn van mening dat deze het bij lange niet halen bij de verheven smaak van peren. Peren vallen ook slechts direct onder de boom, deze rollen ook maar niet naar een willeurige (niet zo keurige)richting. Met een appel van een willekeurige politieke partij willen wij dan ook niet van doen hebben.

Reageer
gravatar

‘appels met peren vergelijken’ betekent niet ‘twee dingen met elkaar vergelijken die niet met elkaar vergeleken kunnen/mogen worden, maar twee dingen met elkaar vergelijken die veel van elkaar verschillen. Wellicht is de uitdrukking afkomstig uit de fruitteelt, waar je de voor appels geldende criteria waarschijnlijk niet zo maar op peren kunt loslaten. Persoonlijk erger ik me altijd dood aan mensen die beweren dat je dingen niet met elkaar vergelijken omdat ze van elkaar verschillen. Het feit dat er verschillen zijn maakt het vergelijken juist interessant en zinvol. Als de twee dingen identiek aan elkaar zijn ben je immers gauw uitgepraat. Dus waarom zou je een stoel niet met een tafel mogen vergelijken? Overeenkomst: beide meubilair, verschil: de ene om op te zitten, de ander om aan te zitten.

Reageer
gravatar

Och, dat is relatief. Op een tafel kun je ook zitten en als student heb ik vaak al tv-kijkend op de grond zittend de stoel gebruikt als tafel, dus … vergelijkingsmateriaal zat.
En de mensen die dat zeggen, Katja, kun je weer vergelijken met Neanderthalers en Capucijnaapjes, hoewel ik erg tegen dierenmishandeling ben.
Maar qua herseninhoud klopt het wel.

gravatar

En wat dan met die “citroenen” en “sinaasappels”? En alle gekruiste vruchten tussendoor. Zou Tilburg zich daar niet even over buigen?

Reageer
gravatar

Citroen noch sinaasappel heeft vier poten. Geen van beide geeft melk. Louter overeenkomsten! (bedenk daarbij dan ook nog eens dat geen van beide bril- of snordragend is en je weet genoeg)

gravatar

Appels en peren mag je niet optellen. Men mag alles met alles vergelijken.
Als ik mij goed herinner was het Piet Grijs die dit ooit goed duidelijk maakte met de stelling: Een koe heeft vier poten en een tafel heeft vier poten. Dat is een overeenkomst. Een koe geeft melk en een tafel geeft geen melk. Dat is een verschil.

Reageer
gravatar

Uit onbetrouwbare bron van doktor ” Del Corf” vernomen dat het zonlicht de appel ook veel goed doet maar de peer hierdoor minder tof wordt. Een toffe peer zul je dan ook steeds minder tegenkomen.

Reageer
gravatar

Ik heb al vaker appels en peren vergeleken! Dit om duidelijk te maken aan journalisten wie weigeren te zien dat ik altijd gelijk heb!

Of ik wist dat appels beter zijn dan peren. Natuurlijk! Ik kreeg vaak een appel, want dan snoepte ik verstandig.

Peren waren maar lastig. Je kunt ook niet ‘appeltje hooghouden met een peer’…Simpelweg omdat het sowieso ‘appeltje hooghouden’ heet!

Logisch toch?

Reageer
gravatar

Ik heb ook wel eens iets gehoord over ochtend- en avond-appel. Mogen die ook met elkaar worden vergeleken?
En wat te zeggen van de Adamsappel, die heb ik overigens nooit gegeten.
En de Pijnappelklier, is dat iemand die pijnappels zit te vervelen? Kan iemad daar duidelijkheid over verschaffen?

Reageer
gravatar

Van Bokhoven’s collega’s hebben overigens een petitie ondertekend waarin zij de uitkomst van het onderzoek van harte aanbevelen.

Enkele gerenommeerde namen op de lijst: Els Tar, Reinette Goud, James Grieve, Jona Gold, Kar Mijn, Mel Rose en -zoals verwacht- ex politica Granny Smith.
Het wachten is nog op Orange Cox’s aanbeveling. Deze schijnt volgende week te worden toegevoegd.

Uitsluitend oud professor Benoni onthoudt zich nog van stemming en heeft aangegeven eerst het volk te willen raadplegen, alvorens de uitkomst van het onderzoek klakkeloos over te nemen. Ook eist hij een verbod op verspreiding van het document middels het zogenaamde peer-to-peer systeem op internet. Benoni voegt in een korte reactie toe dat hij bovendien nog een ‘appeltje te schillen heeft’ met Wildeman. Dit conflict schijnt met een gemanipuleerd stamboomonderzoek van Wildeman te maken te hebben, waarbij de resultaten destijds door Benoni publiekelijk tot moes geslagen werden.

Reageer
gravatar

Wie brengt er weer de goede nuances bij deze discussie aan en wie heeft er weer de juiste kijk op de zaak? Uiteraard prof. dr. Bert Bokhoven!! Dat deze man niet echt veel en veel vaker door de Speld wordt ingezet als deskundige verbaast me zeer. Hierbij dus mijn pleidooi om dhr. Bokhoven over ieder Speld artikel zijn licht te laten schijnen en eindelijk weten wij ook weer wat wij moeten te vinden!

Reageer
gravatar

Hm, appels mogen dan beter zijn, ik zie ze nog niet gauw de positie van peren overnemen in het taalgebruik. Neem nu de uitdrukking “Doe meer met fruit, peer een banaan in je pruim”: dat gaat gewoon niet met een appel.

Reageer
gravatar

Appels beter? “An apple a day keeps the doctor away”: dat valt onder onbevoegd uitoefenen van het medisch beroep.
Dat zul je peren niet kunnen verwijten.

gravatar

Een peervormig appeltje voor de dorst vind ik kut met peren.

Reageer
gravatar

Waar maakt Bokhoven zich druk om? Volgens Maja vallen Pasen en Pinksteren in 2012 op dezelfde dag (21 december). Dan is de bok pas vet en worden we doodgemaakt met een blije mus.

Reageer
gravatar

Het spreekwoord blijft vooralsnog echter opgeld doen zolang niet exact is gekwantificeerd hoeveel een appel beter is dan een peer.
Ook is het begrip ‘niet ver’ een subjectief begrip.
Als ik 6 kilometer met de auto moet dan vind ik dat niet ver, dus de appel valt nog altijd niet ver van de boom…

Reageer
gravatar

Het aantal appelen dat per automobiel uit bomen valt is -zo wijst gedegen onderzoek uit- bijzonder gering. Appelen vallen derhalve van de boom als een boer met kiespijn, die appelen vaart noch eet.

gravatar

Wie het kleine niet eert is buurmans gek, maar beter hard geblazen dan zijn gasten niet vertrouwd.
Kortom, ook als de uitdrukking over het vergelijken van appels met peren verdwijnt, blijven er nog genoeg spreekwoorden en uitdrukkingen over. Een kniesoor die op de blaren zit, dus !

Reageer
gravatar

Dat is een waarheid die je niet in de bek moet kijken! Bovendien is het over één nacht ijs slecht hazen vangen en kun je een brandend huis niet van stapel lopen! Ik zou ondertussen wel een doorntje in het oog houden.

gravatar

Inderdaad; oost west is scheepsrecht, beter an apple a day dan veel wind gevangen, beter hoge bomen dan je mond gebrand en driemaal is thuis het best. Kortom, een keur aan correcte en zeer ter zake doende spreekwoorden. Ga zo door en we groeien op voor spinazie !

gravatar

Jawel, Sjeng en Willy, dat is zo. Ter verzachting kan ik zeggen dat die zes kilometer door jullie mag worden gedeeld. Je hoeft dus niet beiden zes kilometer af te leggen. (Eerst drie kms Sjeng op de rug van Willy mee en daarna 3 kms. andersom bijv.)

gravatar

Appel of peer met spijkers, dat wordt ten zeerste afgeraden door het universitair onderzoeksteam van de Blaarmeersen!

gravatar

Het is toch juist een bevestiging voor de uitdrukking? Je kunt appels niet met peren vergelijken, want appels zijn beter. Ze zijn dus niet hetzelfde!

Reageer
gravatar

De tijd en de appels en peren zijn rijp voor vernieuwing Dus vervang de appel en peren uitdrukking in “je moet geen apple met windows vergelijken”.

Reageer
gravatar

Alles goed en wel maar appels zijn echt niet groter dan peren, zoals de wiskundige vergelijking op de afbeelding zegt. Hier had het ‘beter dan’ teken moeten worden gebruikt.

Reageer
gravatar

DAT, mijn beste lijkt mij hoogst onverstandig! Voor je het weet gaat men ze met elkaar verwisselen. Je moet er niet aan denken over enige tijd potten ‘rinse koeienstroop’ te vinden in de schappen van je buurt-super. Schoenen gemaakt van een appelschilletje lijken mij ook maar weinig succes beschoren. De koe die zes kilometer van de boom valt is niet te benijden. Probeer daarnaast maar eens de appel bij de horens te vatten….
Ik wens je veel succes (en wijsheid)

gravatar

Een eerste, kleine handreiking naar Bert Bokhoven lijkt mij redelijk, zeker gezien ‘s mans schier ongeëvenaarde bijdragen aan het welzijn der wetenschap in het algemeen en der wereld in het bijzonder. De uitdrukking “Dat is appelen met peren vergelijken” zou gemakkelijk kunnen worden vervangen door “Dat is Einstein vergelijken met Bert Bokhoven”

Reageer
gravatar

Eindelijk weer een serieus onderzoek dat van de Universiteit van Tilburg afkomt.

Er zijn daar de laatste tijd immers al genoeg onderzoeken verzonnen.

Reageer
gravatar

Beste Paulientje. Vroeger, op de lagere school geloof ik, heb ik al geleerd dat je appels en peren niet met elkaar kan of mag vergelijken. Dat een wetenschapper van het niveau van Gieser Wildeman dit dan toch meent te moeten doen verbaast me hogelijk. Ik ben benieuwd welke wetenschappelijk toestingscriteria hij heeft gebruikt bij de bepaling van de waarde van beide vruchten. Overigens ‘de appel’ bestaat niet, er zijn zoveel verschillende soorten appels. Vergelijk een goudreinet, de koning onder de Appels eens met een granaatappel, de door terroristen veel gebruikte soort, dan zul je zien dat de goudreinet zorgt voor verwrongen gezichten door de hoge zuurtegraad waar de granaatappel slechts voor het verlies van (delen van) ledematen kan zorgen bij onzorgvuldig schillen of snijden. Voor peren geldt hetzelfde. Een conference is een sappige peer die, mits op het juiste moment gegeten, voor orgastisch smakgenot kan zorgen. De muilpeer daarentegen kan in de mond zeer pijnlijke sporen nalaten.
Welke is dan beter als soort? Voor mij de aardbei (en die is beter dan een framboos). Zie hiervoor mijn dissertatie, op te vragen bij de toenmalige Landbouw Hogeschool in Wageningen. ISBN nr. 123456789 of daaromtrent.

gravatar

Beste Chriet, wij mochten vroeger zoveel niet. Spijbelen bijvoorbeeld. Terwijl juist dat ons in aanraking bracht met de praktijk van alledag – de school des levens zogezegd. De niet-spijbelaartjes uit mijn klas zijn allemaal verkeerd terecht gekomen: in een duf beleidsambtenarenbaantje, graaibaantjes bij ziekenfondsen etc., en sommigen zijn zo diep gevallen dat ze iets in de politiek doen – zonder verstand van zaken te hebben dus vanwege het niet spijbelen en de échte wereld nooit hebben leren kennen. (ik durf te wedden dat Khadaffi ook nooit gespijbeld heeft, maar dit terzijde)

Blijft de vraag wat ik dan moet met, want die zijn er, appels die op peren lijken en omgekeerd?
En gaat het ook op voor knollen en citroenen?
Een dogmatisch ‘mag niet vergelijken’ is hier toch een wetenschappelijke doodzonde van EO-typering?

gravatar

ik ben het in zover eens met Paulien dat je appels wel degelijk met peren kunt vergelijken (bijv. ‘deze appel is zwaarder/groener/ sappiger dan die peer’); je mag ze alleen niet bij elkaar optellen, als het goed is heeft ook Griet dat op school geleerd

gravatar

Dit betekent echter wel dat vrijwel alle bomen zullen omwaaien voordat ze hoog zijn.
Het gevaar van devaluatie van het begrip ‘hoge bomen’ ligt dan op de loer.
Bovendien is er dan een goede kans dat ergens een boom over opzetten of het vallen van spaanders bij het hakken onmogelijk worden vanwege de harde wind die alles onmiddellijk wegblaast.
Wel krijgen spreekwoorden als “zo de wind waait, waait m’n jasje” cq “met alle winden meewaaien”, vooral populair onder politici, een geheel nieuwe lading.
Echter, van de wind kan men niet leven, dus er schuilt toch wel terdege een groot gevaar in het uitkomen van deze wens

gravatar

Discriminatie is in, dus dit onderzoek verbaast me niet.

Reageer