Na de zoveelste faux pas van het programma Spoorloos, waarbij een deelnemer er na twintig jaar achter kwam dat ze gekoppeld was aan de verkeerde familie, met alle gevolgen van dien, gooit de redactie het over een andere boeg. “We gaan in het nieuwe seizoen op zoek naar onze verloren ethische principes,” aldus een woordvoerder van de KRO-NCRV.
“In het verleden waren we vooral bezig met het creëren van een klassiek Spoorloos-moment,” geeft een woordvoerder van de KRO-NCRV aan. “We wilden koste wat het kost dat een deelnemer aan het eind van de aflevering iemand in de armen vloog. Of die mensen daadwerkelijk familie van elkaar waren en dat een incorrecte match tot veel emotionele schade kon leiden bij alle betrokkenen? Ach, dat vonden we destijds minder belangrijk. Het belangrijkste was dat onze kijkers een traantje konden wegpinken, terwijl ze met een zak chips op de bank zaten. Dát was onze prioriteit.”
"We hadden natuurlijk een solide aanpak kunnen opstellen om transparantie en controle te waarborgen, en we hadden meer aandacht kunnen besteden aan factchecking,” vervolgt de woordvoerder. “We hadden kritischer kunnen doorvragen, eerder DNA-onderzoek kunnen inzetten of op z’n minst minder vertrouwen moeten stellen in louche tussenpersonen. Maar ja, onze ethische principes waren ook spoorloos.”
Gezien alle kwesties omtrent incorrecte matches gaan de makers dit seizoen op een queeste naar hun ethische principes. In de eerste aflevering onderzoeken we wat ethiek eigenlijk betekent. Jetske van den Elsen praat daarvoor met filosofen en ethiekexperts," vervolgt de woordvoerder. "In de tweede aflevering ondergaan de presentatoren en de redactie een intensieve ethische bootcamp, waarin ze worden geconfronteerd met morele dilemma’s, deelnemen aan rollenspellen en een verplichte leeslijst doornemen met titels als Ethiek voor Dummies en DNA en verantwoordelijkheid: een handleiding voor beginners."
De trouwe fans kunnen opgelucht ademhalen: de seizoensfinale belooft een ontroerende climax. Na een lange en bewogen zoektocht worden de makers eindelijk herenigd met hun lang verloren ethische principes. Snikkend vallen ze elkaar in de armen, terwijl er op de achtergrond een melodramatisch pianodeuntje klinkt.
De vraag is nu of deze koerswijziging de komende seizoenen doorgezet zal worden. "Als dit experiment succesvol is, overwegen we volgend seizoen op zoek te gaan naar onze journalistieke integriteit. Maar laten we niet te hard van stapel lopen."