Een EK: hoe gaat het ook alweer precies in zijn werk?

Voor veel mensen zal het misschien wat onwennig aanvoelen: een EK. Om iedereen weer een beetje een idee te geven hoe zo’n EK voetbal bij de mannen ook alweer precies in zijn werk gaat, is hier een korte opfriscursus.

Het eerste onderdeel van het EK is de openingsceremonie. Aan deze spectaculaire ouverture neemt vrijwel altijd tenminste één bekende artiest deel, behalve in 2012. Toen was er een Hongaarse pianist en een gare Italiaanse dj. Ook is er traditioneel vage dans. Tijdens het WK, niet te verwarren met een EK, van 2018 in Rusland ging Robbie Williams de strijd aan met principes. De Brit stapte uiteindelijk als winnaar van het veld.

Na de openingsceremonie is de openingswedstrijd. De eerste wedstrijd van de groepsfase met een nieuwe EK-bal die te licht zal blijken. De groepsfase staat volledig in het teken van sportieve verplichtingen en hier en daar een salonremise. De ploegen die dat het beste doen, mogen nog wat langer doorgaan. Na de groepsfase moeten Polen en de andere ploegen die slecht presteerden helaas naar huis.

Nu zul je wel denken: allemaal leuk en aardig zo’n groepsfase. Maar hoe bepaal je nou wie tegen wie speelt? Daar heeft de UEFA een handigheidje voor bedacht die de bond ‘loting’ noemt. Door middel van een ingewikkeld ritueel met balletjes met daarin de namen van de deelnemende landen wordt bepaald welk land in welke poule komt. Je speelt vervolgens wedstrijden tegen de landen die in dezelfde poule zitten als jij. Het is bedoeld om alles eerlijk te houden, al doet de naam ‘poule des doods’ anders vermoeden.

Na de groepsfase wordt het pas echt leuk, dan beland je in de zogenaamde playoff-fase. Als je dan een wedstrijd verliest, ben je meteen uitgeschakeld. Dit betekent dat je extra hard kunt schelden op belabberde beslissingen van de scheidsrechter. Als je wint ga je door naar een volgende ronde en moet je als Nederlander nog langer aankijken tegen die lelijke vlaggetjes bij je buurman in de tuin. Als je een wedstrijd gelijkspeelt, dan krijg je dertig minuten extra de tijd om alsnog te winnen. Als het dan nog gelijk is, dan moeten penalty’s uitmaken dat Nederland niet naar de volgende ronde gaat. Je bent dan weldra van die stomme vlaggetjes van je buurman af en werkgevers kunnen weer gewoon verder zonder tientallen ziekmeldingen van werknemers. Helaas blijven Hugo Borst en die klotetekkel nog wel gewoon op tv.

In de playoffs wordt het gastland dat met mazzel door de voorronde is gekomen uitgeschakeld. Als er nog vier landen over zijn, zijn we in de halve finales beland. In de halve finale staat een huldiging op het spel, dus voor winkeliers met glazen ruiten en busvervoerders is dit een spannende tijd. Let op: de achtste-, kwart- en halve finales duren gek genoeg over het algemeen net zo lang als een hele finale. Vaak blijven uiteindelijk de beste twee landen of Griekenland over. Die twee landen gaan de finale spelen. Het land dat deze finale wint, mag met torenhoge verwachtingen naar het volgende EK waar het zal bezwijken onder de druk.

Let op: je bent misschien in de veronderstelling dat een EK wordt georganiseerd door één, maximaal twee landen. In principe heb je dat goed onthouden, alleen is het dit jaar anders. Het EK in 2020 is verdeeld over twaalf speelsteden. Maar voor de rest geldt dit toernooi wel gewoon dat wie de finale wint, zich Europees kampioen mag noemen.