PFAS dumpen in hobby-eieren: een omslachtige methode als je het ons vraagt

Dat in Nederland regelmatig grote hoeveelheden PFAS worden gedumpt, is niets nieuws onder de zon. Maar dat sommige bedrijven zo ver gaan dat ze PFAS dumpen in hobby-eieren, dat heeft toch voor enig wenkbrauwfronsen gezorgd op onze redactie. Als je het ons vraagt is het nogal een omslachtige methode om van je overtollige PFAS af te raken.

De meest gebruikelijke manier om PFAS te lozen is gewoon in grote hoeveelheden de hele flikkerse bende in het water pleuren. Simpel, effectief en snel. Wij dumpen onze PFAS ook altijd gewoon in het Westerkanaal, hier achter ons kantoor. Dat stroomt dan zo, hop, het IJ op. En je hebt er geen omkijken meer naar. Onze stagiair is daar twee minuutjes mee bezig en we kunnen weer verder met de orde van de dag.

Maar kennelijk zijn er dus ook bedrijven door heel Nederland die de moeite nemen om hun PFAS in eieren te stoppen. Het lijkt ons een vrij arbeidsintensieve manier van dumpen. Ga maar na: je moet ten eerste hobbykippenhouders opsporen waar je enigszins gemakkelijk de hokken kunt benaderen. Er moeten eieren liggen. Bij al die eieren moet je vervolgens zeer minutieus een gaatje boren in de schaal. Zouden daar speciale eierschaalboren voor bestaan ofzo? Nouja, in ieder geval moet je daarna nog zorgen dat een kleine hoeveelheid PFAS – veel zal er immers niet meer bij passen – in dat ei belandt. Dat zullen ze dan wel met een pipetje doen ofzo. Maarja, dan hebben we het over milliliters. Moet je nagaan hoeveel eieren je nodig hebt om je volledige voorraad te lozen, ervan uitgaande dat een gemiddeld chemiebedrijf wel de nodige litertjes op voorraad heeft.

Voor PFAS-wetenschapper Jacob de Boer van de VU Amsterdam is het ook een raadsel waarom die bedrijven zoveel moeite zouden doen: “Het is buitengewoon tijdrovend en voor de meeste bedrijven geldt toch: tijd is geld. Het lijkt daarom niet alleen tijd- maar ook geldverspilling. Misschien hebben we hier gewoon met een stel amateurs te maken. Kijk, die grote bedrijven in Brabant, maar ook een Chemours bijvoorbeeld, hebben het op grote schaal dumpen van giftige stoffen min of meer tot kunst verheven. Het kan zijn dat dit echt door een beginner is gedaan. Wat ook zou kunnen, is dat de dumper bang is geweest om ontdekt te worden. Een hele grote plas PFAS is natuurlijk makkelijker opsporen dan heel veel kleine hoeveelheden verspreid over verschillende eieren. En welke gek gaat er nu random eieren openmaken om te kijken of daar toevallig een beetje PFAS in zit? Wat de reden ook is geweest, je moet de dader of daders in ieder geval meegeven: creatief is het wel.”