Nazaten Cage furieus over kopiëren meesterwerk

De nabestaanden van John Cage gaan stappen ondernemen om een einde te maken aan de respectloze wijze waarop het werk 4’33” van de componist ‘te pas en te onpas’ wordt uitgevoerd. Via een serie rechtszaken hopen de erven gederfde inkomsten terug te vorderen en een signaal af te geven. 

Volgens een schatting van Stichting Brein heeft de familie van de in 1992 overleden Cage alleen al in Nederland over 2010 recht op 412 miljoen euro.

Het werk van Cage bleek op diverse plekken te zijn uitgevoerd, zonder enig overleg. Nicolas Cage (geen familie van de acteur) is woedend: “Laatst nog werd midden in het bos 4’33” uitgevoerd, zonder enige licentie, vergoeding of wat dan ook.” Ook in de ruimte, bij familiediners over de hele wereld en na grappen van Seth Gaaikema blijkt het werk van Cage herhaaldelijk te zijn gekopieerd. Volgens geruchten wordt er zelfs jaarlijks, op 4 mei, een remix van het werk van Cage ten gehore gebracht. De Consumentenbond raadt op zijn website consumenten aan gedurende de dag ‘zachtjes te neuriën, met de vingers tegen de tafel te tikken of te fluiten’ om te voorkomen dat bewust of onbewust inbreuk wordt gemaakt op het copyright van de nazaten.

De eerste rechtszaken zijn reeds aangespannen. Een alleenstaande moeder uit Colorado die met haar twee kinderen in een caravan woont, heeft het werk volgens de advocaat van de familie Cage ‘maanden achtereen ten gehore gebracht’. Ze loopt het risico tot een boete van 12 miljoen dollar veroordeeld te worden. Volgens de moeder in kwestie was de stilte slechts het gevolg van overmatig drank- en drugsgebruik en ‘een algehele moedeloosheid ten aanzien van het leven’. Ze wordt in haar protesten bijgestaan door een groep boeddhisten. De monniken beroepen zich op diverse koans en betogen dat het onduidelijk is in hoeverre het uitvoeren van 4’33”, zonder toehoorders ‘daadwerkelijk als waargenomen kan worden gezien.’ Volgens Onam Sha kan ‘stilte zonder toehoorders niet worden gehoord, en heeft ze als zodanig niet plaatsgevonden’.

Het werk van Cage is niet het enige kunstwerk dat op grote schaal wordt gerepliceerd. In Nederland zijn ongeautoriseerde reproducties van de Pindakaasvloer van Wim T. Schippers bij meerdere gezinnen aangetroffen en zijn in duizenden café’s illegale kopieën van Marcel Duchamp’s Fontaine (1917) opgehangen. Stichting Brein onderzoekt de zaak.