Een uitgebreid taalonderzoek onder 1.000 Inuit heeft uitgewezen dat het aantal woorden dat hun taal kent voor sneeuw is gereduceerd tot drie. In 1996, de laatste keer dat een dergelijk onderzoek werd uitgevoerd, waren dit er nog tien. De trend lijkt onomkeerbaar. In 1965 kenden de Eskimo’s nog honderd woorden voor sneeuw.
Flemmo te Gader, linguïst bij de Radboud Universiteit in Nijmegen en verantwoordelijk voor het onderzoek, luidt de noodklok: “Als deze trend zich doorzet hebben de Eskimo’s over tien jaar helemaal geen woorden meer voor sneeuw.” Te Gader wijt de ontwikkeling in de eerste plaats aan de opwarming van de aarde. “Als er minder sneeuw is, heb je er ook minder woorden voor nodig. Dit is niet meer dan logisch en je ziet het ook als je het Nederlands vergelijkt met andere talen. Zo zijn wij niet bekend met het Maori-fenomeen ‘totuknikoski’. We hebben er in het Nederlands dan ook geen woord voor.”
Te Gader ziet verder een verandering in cultuur en gebruiken als belangrijke factor. “Om een voorbeeld te geven: voor een degelijke iglo zijn wel tien soorten sneeuw nodig. Maar die worden bijna niet meer gebouwd. En de Inuit die nog iglo’s bouwen, halen prefab ijsblokken bij de Gamma.” De wetenschapper pleit voor beter taalonderwijs, omdat belangrijke woorden anders ‘als sneeuw voor de zon’ verdwijnen.
Vakgenoot Irma de Ruijter van de universiteit van Harderwijk deelt de bezorgdheid van Te Gader niet: “Talen zijn altijd in beweging. Bij het vorige onderzoek, toen Eskimo’s nog jaagden, was er nog geen woord voor kiloknaller. Nu hebben ze er vier woorden voor. Jonge Inuït kennen bovendien wel tien woorden voor Nintendo, een begrip dat vijftien jaar geleden bij hen nog onbekend was.”
De Ruijter vergelijkt de ontwikkelingen met het Nederlands. “Het kan erg hard gaan met een taal. Zo is recent gebleken dat Feyenoordsupporters anno 2011 30% minder woorden hebben voor ‘doelpunt’ dan in 2001.”
niet verrassend,ze kennen ook geen woorden voor ‘toendra’ en @gekke gerritje de waarheid hoeft hier niet gesproken te worden!
Goed te lezen dat ze minder coke gebruiken. Heb ook “nooit” meer een witte kerst.
@Kees22#41
De vergelijking is niet geweldig, maar misschien helpt dit:
Je kan een woord vergelijken met een auto. Je hebt bijvoorbeeld een Fiat Panda en een Ford Mustang, beiden zijn verschillende auto’s. Als ik een GTI uitlaat op beiden doe, hoor je wel dat er een GTI uitlaat op zit, maar zal je niet zeggen dat je 2 nieuwe auto’s hebt.
Zo werkt het ook een beetje met woorden en affixes.
Nu zijn er ook natuurlijk hele discussies over wat nu precies een woord is (of beter gezegd een sytactische eenheid), maar over het algemeen is men het er wel over eens dat een woord wat gemaakt is door een root en een affix (iglo -tje) niet een nieuw woord is, maar een afgeleide van de root.
Ik begrijp ook wel als je al die varianten als aparte woorden zou zien, buiten de klaslokaal maakt al die bla van mij ook helemaal niets uit, als je elkaar maar begrijpt. 🙂
@De Klussert #40: Je bedoelt die eiken deur met dat raampje? Die heb je op straat laten staan en ik heb hem meegenomen. Zonde, daar kan ik nog best wat van maken. Vier poten eronder en ik heb een mooie massagetafel. Doe ik het raampje open, kunnen mensen hun hoofd daarin leggen en gewoon doorademen.
@Vincent #35: Ja, je hebt wel gelijk dat een woord met pre- of suffix niet hetzelfde is als een samengesteld woord. Hoewel het onderscheid wel erg klein wordt, als je ook de woorden voor hard en zacht als suffix gaat beschouwen (zoals in jouw eerste voorbeeld). Die zijn dan veel beter te vergelijken met bijvoeglijke naamwoorden.
En zo kom ik dan op de vraag: wanneer zijn twee woorden verschillende woorden? Ik neig ertoe om bijvoorbeeld iglootje en iglo als twee verschillende woorden te zien, gewoon omdat ik daar een ander beeld bij heb. Sneeuwhard en sneeuwzacht zouden dan nog sterker verschillen.
Wat kletsen jullie nou over deuren? Ik heb bij m’n laatste verbouwinkje een badkamerdeur in de keuken gezet en de keukendeur in het schuurtje. En die van het schuurtje is nou de voordeur: paste allemaal veel beter. En de badkamerdeur is vervangen door een douchegordijntje, no problemo.
En de voordeur is … eh waar heb ik dat ding ook weer gelaten …
@Gekke Gerritje #26: Mijn onderzoek wijst altijd wat anders uit!
Nice!
Daar was een aanslag ja, tamelijk dramatisch .
Het is ook niet mijn bedoeling om wijsneuzerig te zijn, (als ik het teruglees klinkt het wel een beetje zo), maar linguistics is een soort van hobby van me. 🙂
Zo zie ik tot mijn verbazing dat we ook nog worden bijgeschoold in semantiek en syntaxis, naast de gebruikelijke hyperintelligente oneliners van de vaste beztting. Welkom nieuwelingen en proficiat.
@Kees22#31
Dat is niet hetzelfde. Wat jij opnoemt zijn compounds: woorden die bestaan uit 2 samengevoegde roots. Een suffix is zoiets als -tje in iglotje.
Nu is iglotje niet een heel nieuw woord, maar je weet wel wat het betekent, nl een kleine iglo. Dit omdat je weet dat -tje betekend “dit is klein”.
Dit hebben veel Inuit talen dus ook maar dan veel extremer. Sommige talen hebben zelfs 700 van die aanhangsels. Dus hoewel het lijkt alsof ze veel worden hebben, is het vaak gewoon 1 woord met een aantal aanhangsels.
Lees dit maar http://en.wikipedia.org/wiki/Inuit_grammar
@Kees22 #29,
U wilde mij beconcurreren? Dan eerst even langs bij de Kamer van Koophandel…
Ik geloof er helemaal niets van dat de klimaatverandering de oorzaak is van het verdwijnen van sneeuw-woorden. Volgens veel Inuit is Amsterdam de hoofdstad van Nederland en zijn dolfijnen zoogdieren.
De taalarmoede onder hen is gewoon de schuld van het onderwijs. Daar zouden ze eens onderzoek naar moeten doen!
@23
Dat zijn er incl regen dus al 5. Verder moet je met regenen ook de synoniemen van regen meetellen. Het druilt, het giet, het miezert, het is vochtig buiten, het valt met bakken uit de hemel etc.
Dat soort woorden gaan de eskimotaal natuurlijk ook verrijken, nu het er vaker regent dan sneeuwt.
Ja en? Als je al gelijk hebt, wat dan nog? Dan blijven het toch gewoon verschillende woorden.
Sneltrein en stoptrein zijn toch ook verschillende woorden. Tuindeur, schuurdeur, keukendeur, garagedeur: allemaal aparte woorden, zoek ze maar op in het woordenboek. En de beelden die ze oproepen zijn ook heel verschillend.
Als bijvoorbeeld het Nederlands over tien jaar nog maar twee woorden voor een deur over heeft, tegen nu een stuk of veertig, dan is dat toch een duidelijke ontwikkeling. Goed of fout, dat mag je zelf weten, maar een duidelijke verandering is het in elk geval wel.
Jammer alleen dat ze waarschijnlijk gewoon 1 woord hebben voor sneeuw, maar suffixes hebben waarvoor wij aparte woorden hebben.
Bijvoorbeeld in nederlands “harde sneeuw” zou in die taal zoiets zijn als “sneeuwhard”
In tegenstelling wat veel mensen denken zijn dit niet nieuwe woorden maar een geval van 1 vaste root met verschillende affixes.
@Huub #21: Ik zou die factuur van nadenkertje niet betalen, want afzetting en sediment zijn geen woorden voor regen.
Motregen, miezer, slagregen, stortbui passen beter.
Vraag me ineens af of er etymologisch verband is tussen de naam (Sepp) Blatter en de Latijnse aanduiding Blattodea voor diverse soorten kakkerlakken. Het moge bekend zijn dat zodra Groenland warm genoeg is om kakkerlakken te huisvesten, de Inuit het woord voor deze beestjes al klaar hebben liggen: fyanördær.
Leuk dat zelfs dit fameuze Nijmeegse Instituut voorbijgaat aan het feit dat “Eskimo” een scheldwoord is, de eigenlijke naam voor deze ethnische groep is “Inuit”. Maar deze wetenschappers denken ook van “what’s in a name” en Speldse bezwaren verdwijnen als sneeuw voor de hoogtezon. Net zoals taalpurisme en de hoop op een plaats in het linkerrijtje bij de gemiddelde Feijenoord-supporter.
Het onderzoek van Bert Bokhoven wijst anders het tegenovergestelde uit.
De omroepers verzinnen tijdens de Japanse actieve radiotijd het ene na het andere nieuwe woord voor bevende zeebodem.
In Arnhemland (AUS) is het woord voor sneeuw ook de dodo achterna gegaan.
@Huub # 21,
Ik kom op het volgende aantal; neerslag, bui, hemelwater, afzetting en sediment!
Dus 5 woorden! Geen dank, het factuur is al onderweg naar u!
😉
Afzetting en sediment moet je nog maar eens opzoeken.
De factuur.
Woorden schieten me te kort..
Hoeveel woorden kent het Nederlands eigenlijk voor ‘regen’?
3 woorden?
Hm, laat me raden: Brrrr, koud hé.
In diepe droefenis deel ik u mede dat van ons heen gegaan is, de Taal. De Taal was erg levend, maar het werd haar uiteindelijk teveel. Daarom heeft ze besloten Euthanasie te laten plegen. Vanaf heden moeten wij daarom spreken van een dode taal.
Het gaat retehard in het taallandschap. Ommekeer, wederkeer, neergang, het maakt allemaal niet uit, het gaat gewoon zo veel harder dan in andere wetenschappelijke gebieden. En dan heb je nog de spreektaal. Maarja, wie spreekt er nog spreektaal tegenwoordig. Het is allemaal verworden tot Hyves-trends en invloeden van de Surinaamse gemeenschap. Soms ten goede soms niet heel goed, om niet te spreken van simpelweg niet goed, dat zou te kort door de bocht zijn.
“En de Inuit die nog iglo’s bouwen, halen prefab ijsblokken bij de Gamma”
Ik zeg…; “Westerse imperialisme”!!!
Maar nee, men geeft de opwarming van de Aarde de schuld. Lekker makkelijk, i.p.v de hand in eigen boezem te steken!
Bah!
De Inuit kenden tot nu toe nog geen woord voor dooi.
Suggesties kunnen worden ingestuurd naar [email protected]
De winnaar ontvangt een middelgrote ijsbeer, gecastreerd, gechipt en ingeënt tegen stress.
Eskimo’s moeten geen bomen gebruiken om hun iglo’s te bouwen. Kijk maar naar Paaseiland, daar is ook geen boom meer te vinden.
@ 13 KarelK : Dus als ik het goed begrijp is de Amsterdam Arena eigenlijk een hele grote kibboets?
Grappig, ik had hier eerst een tikfoutje in gemaakt en bij het herstellen kreeg ik een schermpje “Ajax Edit Comments”.
Het leukste deel van het onderzoek wordt maar kort aangestipt. De Feyenoordsupporter. Uit het onderzoek blijkt dat de Feyenoordsupporters een warme band voelen met het joodse volk. Daar kennen ze zeker 40 woorden voor. De meest frappantste is het woord Ajacied. Hoewel Ajax natuurlijk een Griekse persoonlijkheid was is hij voor de Feyenoordsupporters gebombardeerd tot een jood. Hoe dit ooit tot stand gekomen is moet nog nader onderzocht worden, maar te Gader denk dat er een zelfde soort omweg te gebruiken is voor de Turkse bisschop die naar Spanje emigreerde en in Italië begraven ligt.
@ 1, Gekke Gerritje, van sommige mensen moeten we blij zijn dat ze überhaupt nog woorden kennen. Deze drie woorden bijvoorbeeld: ‘grote geblondeerde leider’.
Dus als ik het goed begrijp maakt het broeikaseffect de mensen slimmer, ze kunnen immers minder taalfouten maken.
@Haes, nr 5: Fukushima 1 en Fukushima2?
Maar goed. Welke woorden voor “doelpunt” zijn er dan verdwenen bij Feyenoord? Ik had juist de indruk dat er een paar bijgekomen waren (onverwacht, meevaller, gelukje).
Sorry hoor, maar dit artikel kan écht niet! Dit is gewoon veel te snel na de dood van Knut.
De woordenschat van de gemiddelde voetbalsupporter, van welke club dan ook, is doorgaans op een bierviltje samen te vatten. Als meertalige woordenlijst, wel te verstaan.
joh honde lul !! !
Een waarschuwing is beslist op zijn plaats; al enkele jaren heb ik geen woord meer voor ………. en sinds
kort kan ik geen woord meer verzinnen voor …….. .
Zie je het voor je ? Een eskimo die roept: pas op, hij gooit een …….bal; of: er komt een immense lading ……… op ons af. Ik moet er niet aan denken !
Ze hebben daarentegen wel twee woorden voor stoom erbij gekregen.
De Inuit drukken zich dus in een steeds warmere taal uit. Taalverwarming.
Hooguit de helft van alle vogels legt in mei een ei, en zelfs dat lijkt mij een flinke overschatting.
Klimaatverandering heeft nog meer gevolgen voor de taal. Zo raakt het rijmpje “in mei leggen alle vogels een ei” steeds meer verwijderd van de realiteit.
En de meikever: die zou inmiddels eigenlijk de aprilkever moeten heten.
Dan gaan ze gelijk op met de PVV’ers die uberpaupt nog maar drie woorden kennen.
Of maak ik me nu schuldig aan Geertwin’s law?