Al-Qaeda bevindt zich in een periode van creatieve droogte. Nadat de groep jarenlang het wereldnieuws heeft gedomineerd, laten westerse media steeds vaker bomaanslagen en gekidnapte journalisten links liggen. Abu Hafiza, woordvoerder van As-Sahab, de mediatak van Al-Qaeda, reageert: “We zijn het contact met onze doelgroep kwijt. De concentratieboog van westerse mediagebruikers kan alleen nog maar gespannen worden door constant verrassend te blijven.” In uiterste nood zocht men contact met het Nederlandse reclamebureau Czar, bekend van de succesvolle ‘Geschikt/ Ongeschikt’-spotjes van het Nederlandse leger.
Abu Hafiza erkent dat laksheid de organisatie is binnengeslopen: “We komen bij redactievergaderingen steeds uit op twee voorstellen: iemand kidnappen of dreigen met een bomaanslag.” Ook het rekruteren van martelaren gaat steeds moeizamer. “Internetgebruikers in het Midden-Oosten blijven maar klagen over de kwaliteit van onze filmpjes. We krijgen diggs, noch kudos [populaire web 2.0-toepassing, red.] toegewezen, kostbare producties verdwijnen bijna allemaal rechtstreeks in het afvoerputje van internet.” Ook het martelaarschap lijkt aan populariteit te verliezen. Hafiza: “In de praktijk blijkt het lastig om enkel over de voordelen van het martelaarschap te berichten, zonder aandacht te besteden aan de schaduwzijde van het leven als zelfmoordcommando.”
Er moest dus een nieuwe koers gevaren worden binnen de organisatie. Zowel Osama Bin Laden als Abu Hafiza waren er onder de indruk van de ‘Geschikt/Ongeschikt’-campagne voor het Nederlandse leger. “Die campagne heeft precies de toon die we zoeken. Vrolijk, speels en hip. Het Nederlandse leger blijft maar groeien, ondanks de slachtoffers in Uruzgan.” Al-Qaeda riep de hulp in van Czar, het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de productie van de legercampagne.
Op de Keizersgracht werd enthousiast gereageerd op de toenadering: “Aanvankelijk dachten we dat het een grap was. Ik kende Abu niet en hij had een vreemd accent. Pas na een videomeeting met Osama begrepen we de serieuze aard van het voorstel,” zo vertelt de creatief verantwoordelijke, die liever anoniem wil blijven. “We besloten verder te borduren op wat we al hadden. Op een moodboard schetsten we een huilend jongetje dat tegen zijn moeder vertelt bang voor de dood te zijn, aangekrast werd het blokje met daarachter ‘geen martelaar’.” Osama Bin Laden reageerde furieus. “Hij gaf aan dat ze een eigen campagne wilden, en geen slap aftreksel van de reclame voor het Nederlandse leger.” Toen Czar aangaf dat dit een stuk duurder zou worden ging hij toch overstag; “Osama is een echte koopjesjager, hij bezit een haast Nederlandse handelsgeest. Schijnbaar had hij net een deal misgelopen met een Amerikaanse wapenhandelaar.”
Voor het bereiken van een westers publiek was echter nog geen oplossing gevonden. Osama Bin Laden en Abu Hafiza waren het oneens met de stelling dat een aanslag op Nederlands grondgebied na het uitkomen van Fitna een buzz zou creëren voor een stevige mediahype in Europa. “Peilingen van Nipo voorspelden dat een aanslag onze populariteit alleen schade zou berokkenen” aldus Hafiza.
Een vruchtbare brainstormsessie leverde het nodige op. Allereerst werd er advies gegeven over het ‘keyen’ van greenscreens. Czar: “Het technisch amateurisme van Al-Qaeda moet direct aangepakt worden. Daarnaast moet de celstructuur van de organisatie aangepast worden. Overal duiken beelden op van boze mannen met een slecht bijgehouden uiterlijk. Een charmante pr-woordvoerster kan de westerse wereld beter te woord staan.We sturen binnenkort een stagiaire naar een geheime locatie, daar wordt een grot ingericht waarvandaan op een luchtige ontbijtnieuws-achtige manier dreigementen de wereld overgestuurd worden.”
Al-Qaeda is momenteel in beraad over de voorstellen van Czar. Ze geven aan bang te zijn hun eigen identiteit te verliezen: “We zijn eigenlijk gewoon een jongensclubje met stoute dromen, nu moeten we de slag maken om te professionaliseren.” Er dreigt een tweedeling tussen de flank die wil vernieuwen en het meer traditionele deel van Al-Qaeda. “Het is net zoals bij de VVD”, vertelt Hafiza, “om mee te blijven doen moeten we dezelfde richting als TON inslaan; ook een organisatie zoals Al-Qaeda moet meegaan met de tijd.” Op een fundraiser liep hij onlangs Reinout Oerlemans tegen het lijf. Die heeft een prachtig concept klaarliggen voor de moslimfundamentalisten. “Het is een soort lijstjesprogramma, verder kan ik er nog niet veel over kwijt.” Wanneer Al-Qaeda naar buiten treedt met haar nieuwe imago is nog onduidelijk.
Ik stel mij beschikbaar als martelaar voor de goede zaak.
Corrie van Hiernaast
Blijf weg